در راستای ترویج دانایی صورت گرفت

کارگاه آموزشی فلسفه ویژه عموم

دومین کارگاه آموزشی آشنایی با فلسفه و منطق با محوریت فلسفه اسلامی با سخنرانی دکتر سیدعبداله علائی استاد دانشگاه برگزار شد. پروین عبداله زاده ضمن بیان خبر افزود: فلسفه در نگاه اول سخت و زمخت به نظر می رسد درحالیکه حلقه مفقوده فکری جامعه ی امروز ماست . با فلسفه قادر خواهیم بود مرزهای تفکر را گسترش دهیم و دلایلی منطقی تر و بهتر از دیروز برای حیات بیابیم. فلسفه یکی از ابزارهای تفکر نقادانه به شمار می رود و نسل امروز با این تفکر قادر خواهد بود تا هوشمندانه تر و نزدیک به واقعیت تصمیم بگیرد و بهتر درباره چیستی و چرایی حیات خود تامل کند. با توجه به این دیدگاه تصمیم بر آن شد تا از تجربه ی سی و پنج سال تدریس دکتر سیدعبداله علایی برزنجه در مدارس و دانشگاه های شمال غرب کشور استفاده کنیم تا ایشان اصول و مقدمات فهم فلسفه را به زبانی ساده و دلنشین در اختیار علاقه مندان قرار دهد.

در ابتدای این نشست دکتر علائی به شکل گیری منطق و فلسفه اشاره کرد و افزود: منطق از نطق می آید و همزاد بشر بوده است که اولین بار ارسطو آن را مدون کرد. فلسفه از دو واژه فیلو (دوست داشتن) و سوفیا (خرد، حکمت) تشکیل شده است که به معنای دوستدار دانایی است. ارسطو علم فلسفه را به دو شاخه نظری و عملی تقسیم کرد. شاخه نظری شامل الهیات، ریاضیات و طبیعیات بود. امروزه منطق همان ریاضی است  که علمی پویا محسوب می شود.

فلسفه به عنوان ریشه و زیربنای تمامی علوم امروزی کاربرد دارد. مثل فلسفله اخلاق، فلسفه ریاضی، فلسفه مابعدالطبیعه و ... فلسفه به چرایی ها اشاره دارد.

 چرا شکست خوردیم، چرا پیروز شدند؟ چرا این اتفاق روی داد؟ از جمله سوالاتی است که در فلسفه به دنبال پاسخگویی به آن هستیم. علم تجربی را ساینس (science) و علم عقلانی را نالج  knowledge  می گویند.

دکتر علایی در ادامه به اصول فلسفه پرداخت و تاکید کرد: فلسفه چهار اصل اساسی دارد.

• جهان واقعیت دارد

• هیچ پدیده ای بدون دلیل روی نمی دهد

• هر علتی معلول خاصی دارد و هر معلولی علت خاصی دارد

• اگر علت بود، پس قطعا معلول هم هست (وجوب علت و معلول)

این استاد دانشگاه در ادامه به تاثیر فلسفه بر جهان اسلام پرداخت و افزود: در جهان اسلام، چند اصطلاح مهم داریم که عبارتند از :

• فقیه که با تفکر عمیق همراه است

• عارف: که معرفت دارد و با سیر و سلوک قصد رسیدن به خدا را دارد مثل مولانا، جنید، شبلی، ابن عربی

• متکلم: به کسی که با عقل و استدلال از دین دفاع می کند، می گویند؛ مانند پیروان معتذله و اشاعره. معتذله عقل را ملاک عملکرد و اشاعره به حدیث معتقد بودند.

• فیلسوف: در جهان اسلام سه جریان فلسفی وجود دارد: فلاسفه ارسطویی که فارابی (ملقب به معلم ثانی) سرسلسله آن است. میرداماد، ابن سینا، خواجه نصیر طوسی، ابن رشد از پیروان این مکتب بودند. دومین جریان اشراق نام دارد که به عشق و عرفان تمایل دارد و از عقل و استدلال گریزان است. اولین بار سهروردی آن را مطرح کرد. فلسفه متعالیه آخرین جریان حاکم بر فلسفه اسلامی است که توسط ملاصدرای شیرازی بنیانگذاری شد. متعالیه وجود را اصل می داند و ماهیت را ساخته دست بشر. شعار وحدت در عین کثرت و کثرت درعین وحدت متعلق به این گروه است. این گروه قرآن، استدلال و سیر و سلوک را برای رسیدن به حقیقت اصل می دانند .

این جلسه با پرسش و پاسخ حاضران خاتمه یافت.